Chyba nie ma wśród nas wielu osób, które jako dzieci nie lubiły zajęć plastycznych czy technicznych. Niestety do dziś niewiele osób uznaje ich ogromne znaczenie w życiu człowieka. Niszę tą wypełnia arteterapia.

Termin „arteterapia” wywodzi się od dwóch słów: „arte” czyli sztuka, oraz terapia. Zaliczana jest ona do psychoterapii, a jej celem jest wniknięcie do świata wewnętrznego poprzez rysunek, malarstwo, taniec lub rzeźbę.

Historia arteterapii

Za prekursora terapii poprzez sztukę uznaje się brytyjczyka Adriana Hill’a, który w 1942 roku jako pierwszy użył termin „art terapy”. Dynamiczny rozwój tej gałęzi spowodowany był zapotrzebowaniem na rehabilitację medyczną weteranów II wojny światowej. Według angielskich historyków do powstania arteterapii przyczynili się także pionierzy psychoterapii opartej na teoriach Zygmunta Freuda i Karola Junga, którzy podkreślali „wielką siłę ekspresji dzieł sztuki i wyobraźni”.

W Polsce zaczęto interesować się arteterapią na przełomie lat 80. i 90. XX wieku.  W 1988 roku po raz pierwszy przedstawiony został podział arteterapii według dziedzin sztuki, wliczając do niej również biblioterapię. W naszym kraju terapia przez sztukę od razu znalazła swoje miejsce nie tylko w rehabilitacji, ale wykorzystywano ją również w niwelowaniu problemów interpersonalnych, przy zaburzeniach osobowościowych, jak również w procesie akceptacji samego siebie lub otoczenia.

Funkcje arteterapii

Wyróżniamy trzy podstawowe funkcje arteterapii:

1. Rekreacyjną, gdzie tworzy się przestrzeń do wypoczynku.
2. Edukacyjną, w której dostarcza się informacji pomocnych przy refleksji nad sensem własnego życia.
3. Korekcyjną, polegającą na przekształceniu mechanizmów.

Kolejne funkcje to:

1. Funkcja ekspresyjna, ujawniająca emocje.
2. Funkcja kompensacyjna, zaspokajającą niezrealizowane potrzeby.
3. Funkcja poznawcza obejmująca nazywanie uczuć.
4. Funkcja regulacyjna mieszcząca w sobie zaspokojenie potrzeby samorealizacji i samoakceptacji.

Funkcje te sprawdzają się w terapii różnych przypadków

Adresaci arteterapii

Metoda arteterapii sprawdzi się u każdego, niezależnie od wieku. Jest ona stosowana przede wszystkim u osób, które wykazują rozmaite dolegliwości natury psychicznej. Szczególnie poleca się ją pacjentom z zaburzeniami lękowymi, depresją, problemami z komunikacją werbalną, nerwicą, uzależnieniami lub po przeróżnych traumach. Oprócz tego sprawdza się także w przypadku osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz rozmaitymi poważnymi schorzeniami, takimi jak nowotwory, pomagając odsunąć myśli od choroby.

To, jaka metoda arteterapii powinna być zastosowana, zależy od terapeuty, ale także od samego pacjenta, który może wykazywać szczególne predyspozycje do danej dziedziny twórczości.

Arteterapeutyczne „GetDirty®”

Ci, którzy śledzą nasz blog wiedzą, że wykorzystujemy aktywności plastyczne wspomagając rozwój dziecka, jak również wspierając funkcjonowanie dorosłego. Zapraszamy do współpracy!

Literatura

M. Gagracz. Arteterapia – próba charakterystyki zjawiska. https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/36169/gagracz_arteterapia_proba_charakterystyki_zjawiska_2015.pdf?sequence=1&isAllowed=y

J. Łysakowska. 2016. Rękodzieło w arteterapii – powrót do korzeni. W: Terapia pedagogiczna dzieci ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi. Nowe oblicza terapii w pedagogice specjalnej. Lublin UMCS.