Każdy z nas zapewne może połączyć z zapachem jakieś wspomnienie. Skoszona trawa przywodzi na myśl wakacje na wsi, zapach żółtego sera i pomidora może przypominać o wspólnych rodzinnych kolacjach w jesienne wieczory. Zapach perfum potrafi wywołać wspomnienia związane z ukochaną osobą. I to wszystko dzięki naszemu zmysłowi węchu, który pozwala płodowi odbierać wrażenia węchowe już w trzecim trymestrze ciąży, a niemowlę szukając piersi matki kieruje się zarówno dotykiem sutka, jak i zapachem mleka, który uczy się rozpoznawać w ciagu 5-6 dni. Co ciekawe, to dzięki zmysłowi węchu plemniki odnajdują drogę do komórki jajowej, więc chyba nikt z nas nie ma wątpliwości, że zmysł węchu jest bardzo ważny dla gatunku ludzkiego.
Nieprawidłowe funkcjonowanie zmysłu węchu
Pomyślmy teraz o tych wszystkich osobach – z naciskiem na dzieci – które w swoim codziennym życiu mierzą się z niedowrażliwością lub nadwrażliwością tego pierwotnego zmysłu i wyzwaniami, jakie czekają na nich w codziennym życiu.
Nadwrażliwość zmysłu węchu może przejawiać się w postaci:
- wyczuwania zapachów tam, gdzie inni ich nie czują
- odczuwania zapachów nieprzyjemnych tam, gdzie ich nie ma
- oporem przed jedzeniem potraw, które mają intensywny zapach
- niechęcią do wykonywania czynności fizjologicznych z uwagi na wydzielający się zapach
- zatykanie nosa w kontakcie z nieprzyjemnym, wyczuwalnym zapachem
- nadwrażliwości na perfumy
Zmysł węchu a spożywanie pokarmów
Zmysł węchu jest czuły i wrażliwy. Przez ten układ bodźce zmysłowe docierają do mózgu najszybciej. Zmysł ten wiąże się z rozwojem postrzegania, mową i koncentracją uwagi, dlatego właściwa integracja zmysłu węchu jest kluczowa dla prawidłowego rozwoju dziecka. Zmysł węchu odgrywa istotną rolę w procesie spożywania pokarmów i jest istotnym składnikiem apetytu, który stoi na straży potencjalnych niebezpieczeństw wynikających np. z kontaktu z zepsutym jedzeniem.
Można u dzieci z nadwrażliwością węchową obserwować niechęć do poszczególnych potraw z uwagi właśnie na intensywny zapach, który drażni je jeszcze przed spróbowaniem dania. Jest to od razu sygnał dla Opiekuna, że dane składniki należy wyeliminować lub zminimalizować. Pamiętajmy, że nadwrażliwość zmysłu węchu powoduje dyskomfort u dziecka i zapachy, które dla nas są przyjemne mogą powodować irytację i rozdrażnienie u dziecka, ponieważ jemu może coś po prostu „śmierdzieć”. Na początek rekomenduje się, aby jedzenie było bezwonne, następnie warto stopniowo dodawać łagodne zapachy, aby zapoznawać dziecko z różnymi zapachowymi kompozycjami.
Zmysł węchu a silne emocje
Naukowcy są również zgodni co do tego, że zmysł węchu odpowiedzialny jest również za tworzenie i umacnianie więzi z najbliższymi. „Wśród licznych struktur, jeszcze nie do końca rozpoznanych, co do swych funkcji, wchodzących w skład unerwianego przez nerw węchowy układu limnicznego, znajdują się również takie (np.hipokamp), które odpowiadają za krótko- i długoterminową pamięć. Dlatego zapachy tak skutecznie wywołują z pamięci zdarzenia związane z silnymi emocjami. Wspomnienia przywoływane przez zapachy są żywsze i mają większy ładunek uczuciowy, niż te wywoływane przez obraz czy dźwięk”*.
Mając na uwadze te doniesienia warto zadbać o prawidłowy rozwój zmysłu węchu, tak aby emocje przywoływane przez zapachy były dla dziecka pozytywne. To, co możemy zrobić dla dzieci z zaburzeniem tego zmysłu, to podejść holistycznie do jego integracji w połączeniu z innymi zmysłami. Stawiając na pierwszym miejscu polisensoryczność w naszej firmie tworzymy produkty Get Dirty, Mini Pakiety Ekspresji Sensorycznej i warsztaty rozwojowe dla dzieci, gdzie poprzez zabawę wprowadzane są elementy terapii. Dlatego też serdecznie zapraszamy na koncert Get Dirty Dancing już 16 października. Wybierzemy się w egzotyczną podróż do Krainy Dinozaurów, Afryki oraz Amazonii. Będziemy słuchać muzyki na żywo i na żywo ją obrazować budując wulkany, malując obrazy, tańcząc i bawiąc się do woli.
Czytaj więcej na: https://www.kupbilecik.pl/imprezy/61263/Komorniki/Get+Dirty+Dancing
LUBELSKI ROCZNIK PEDAGOGICZNY T. XXXII – 2013, Beata Głodzik NAWYKI ŻYWIENIOWE DZIECI Z ZABURZENIAMI INTEGRACJI SENSORYCZNEJ
