Nadwrażliwość zmysłu wzroku – czego tak naprawdę nie widać gołym okiem?

Wzrok jest jednym z najważniejszych zmysłów. Dostarcza nam informacji ze świata zewnętrznego, pomaga w nawiązywaniu relacji społecznych, zachęca do poznawania otaczającej nas rzeczywistości. Dzięki zmysłowi wzroku uczymy się rozpoznawać emocje innych osób, a także  budujemy swoją estetykę. Zmysł wzroku pomaga nam również w poruszaniu się, przemieszczaniu, sportach zespołowych. Każdy z nas zapewne może wymienić milion rzeczy, które może wykonywać dzięki temu, że widzi i w prawidłowy sposób przetwarza docierające do siebie bodźce. Mniej szczęścia mają osoby z zaburzoną integracją zmysłu wzroku, ponieważ ten zmysł, jak wiele innych zmysłów połączony jest z np. ze zmysłem ruchu czy równowagi. Niedziałający jeden system wpływa na dysfunkcje innych systemów prowadząc do wielopoziomowych zaburzeń integracji sensorycznej.

Czego może doświadczać dziecko z zaburzonym zmysłem wzroku?

Istotną kwestią w prawidłowym działaniu zmysłu wzroku jest to, czy mózg w odpowiedni sposób przetwarza docierające do niego sygnały i tym samym wywołuje odpowiednią reakcję na zaistniałą sytuację. Zatem należy wiedzieć, że prawidłowo rozwinięte gałki oczne nie decydują o tym, że zmysł wzroku funkcjonuje właściwie. Często rodzice nie rozumieją z czym mierzy się dziecko, bo na poziomie logicznym (przecież okulista powiedział, że oko rozwinięte jest prawidłowo) wszystko działa tak, jak trzeba.

„Zaburzenia integracji wzrokowo – proprioceptywnej powoduje, że dzieci późno rozpoznają się w lustrze i na zdjęciach, trudność sprawia im odwracanie relacji, używanie zaimka „ja” i długo określają siebie w trzeciej osobie. Często nie potrafią narysować postaci człowieka, bo trudno im wyobrazić sobie ten schemat i przenieść na kartkę papieru”*.

Tym bardziej jako SGM Kids czujemy potrzebę mówienia i edukowania wszystkich opiekunów o wadze integracji sensorycznej i tego, jakie benefity może osiągnąć dziecko, gdy od pierwszych tygodni swojego życia zajmiemy się jego zmysłami w odpowiedni sposób.

Jak może przejawiać się nadwrażliwość zmysłu wzroku?

Zaburzona integracja w obrębie wzroku niekorzystnie wpływa na rozwój dziecka na wielu płaszczyznach. Oprócz aspektów typowo związanych z prawidłowym widzeniem i odbieraniem wrażeń zmysłowych w odpowiedni sposób, pojawiają się kwestie emocjonalne związane z nawiązywaniem relacji i byciem w grupie rówieśniczej. Dzieci z dysfunkcjami w obrębie zmysłów – czy to widzenia, równowagi, ruchu i innych – mogą być wykluczane z różnych zabaw, co może doprowadzić do alienacji i negatywnie odbić się na ich poczuciu własnej wartości. Zrozumienie zdrowotnej sytuacji dziecka przez rodzica/ opiekuna jest podstawą do zapewnienia mu odpowiedniego wsparcia mentalnego.

Spójrzmy zatem na symptomy związane z nadwrażliwością wzrokową. Nadwrażliwość powoduje, że dziecko nie jest w stanie przetworzyć dużej ilości bodźców, jakie do niego napływają.

Poniżej przedstawiamy charakterystycznie zachowania, jakie mogą towarzyszyć dzieciom z tym zaburzeniem.

• Dziecko unika świateł błyszczących, migoczących, odwraca się od nich, zamyka oczy, mruży oczy,
• Dziecko odczuwa niepokój w jaskrawo oświetlonym, zatłoczonym miejscu,
• Dziecko preferuje noszenie okularów przeciwsłonecznych, ponieważ światło jest dla niego zbyt ostre,
• Dziecko czuje niepokój z powodu zbliżającej się piłki, ma trudności z jej chwytaniem, kuli się, chowa, boi się takich sytuacji,
• Dziecko odczuwa niechęć/ obawę do uczestnictwa w grach zespołowych, gdzie wymagana jest koordynacja wzrokowo-ruchowa,
• Dziecko unika kontaktu wzrokowego,
• Dziecko ma trudność z odnalezieniem się w nowym miejscu, ponieważ bodźców może być dla niego zbyt dużo,
• Dziecko ma trudność z wykonaniem zadań na karcie pracy z wieloma ozdobnikami, dodatkami, zmienną czcionką.

Jak można pomóc dziecku?

Wczesna diagnoza i podjęcie działań terapeutycznych to inwestycja na poczet dorosłego życia dziecka. Nadwrażliwość wzrokowa, jak już wspomnieliśmy wiąże się z dużą ilością bodźców, które nie są przetwarzane w prawidłowy sposób. Aby wesprzeć dziecko zadbajmy o minimalizm w jego otoczeniu oraz pomyślmy o zabawach w zaciszu domowym, które pomogą dziecku rozwijać zmysł wzroku. Idealnie do tego nadaje się malowanie farbami, które pobudza ekspresję dziecka, a także oswaja jego wzrok z kolorami i dużą ilością elementów. Do tych zabaw wspaniale nadają się nasze Kombinezony ochronne i Maty 3w1 Get Dirty®.

Dodatkowo warto z dzieckiem:

• układać puzzle,
• bawić się klockami (układać w lini, układać wieże, dopasowywać do kształtów etc),
• chować i szukać przedmioty,
• łączyć kropki, rysować szlaczki,
• oglądać książki i opowiadać, co jest na obrazku,
• łączyć ze sobą obrazki w poszczególne kategorie,
• bawić się masami plastycznymi i obserwować różne eksperymenty – polecamy Mini Pakiety Ekspresji Sensorycznej naszego autorstwa

http://www.sztukaleczenia.pl/pub/2007/1-2/1_2_2007_zrozumiec_dziecko.pdf
https://integracjasensoryczna.info/11786/nieprawidlowe-przetwarzanie-bodzcow-wzrokowych
https://barbarapakula.pl/percepcja-wzrokowa-cwiczenia/
https://barbarapakula.pl/obszary-zaburzen-integracji-sensorycznej/
https://effectis.edu.pl//ckeditor/attachment_files/data/000/000/448/original/effectis_zoz_33.pdf