Moje dziecko to niejadek. Jak łączy się brak apetytu z nadwrażliwością smakową i zaburzeniami integracji sensorycznej?
Kochani rodzice, czy często spotykacie się z tym, że Wasze dzieci nie mają apetytu i pomimo Waszych kulinarnych starań rzadko trafiacie w gusta swoich pociech? Okrojone menu dziecka lub totalny fokus tylko na określone potrawy na pewno stanowi duże wyzwanie żywieniowe, a także jest powodem do zmartwień wielu rodziców. Często w akcie rozpaczy i usilnego poszukiwania rozwiązania udajemy się z dzieckiem do pediatry, neurologa, dietetyka, psychologa a nawet psychiatry, którzy nie wiedzą, gdzie szukać przyczyny problemu, ponieważ z klinicznego punktu widzenia z dzieckiem jest wszystko w porządku. I tutaj dochodzimy do integracji sensorycznej i zaburzonych procesów przetwarzania bodźców, które funkcjonujące w niezakłócony sposób są kluczowe dla prawidłowego rozwoju dzieci.
Nadwrażliwość smakowa zwielokrotnia odczucia smakowe
Kiedy u dziecka zaburzony jest zmysł smaku odczuwa ono smaki na zupełnie innej skali. W codziennym życiu każdy z nas inaczej doprawia swoje potrawy. Dla jednej osoby coś może być zbyt ostre, a dla drugiej jest w sam raz. Pomyślmy zatem teraz o dzieciach, które zmysł smaku mają zaburzony i wielokrotnie bardziej odczuwają to, że jedzenie jest za ostre, za słone, za gorzkie czy za gorące.
Chcemy podzielić się teraz z Wami historią Basi i jej córki Kasi, które są bohaterkami książki Lucy Jane Miller “Dzieci w świecie doznań” (Harmonia Umiversals, Gdańsk 2016). Jest to historia, która może pomóc wielu z Was zrozumieć reakcje dzieci na jedzenie i zastosować odpowiednie działania, które pomogą w integracji zmysłu smaku i tym samym pozwolą na rozszerzanie diety dziecka w łagodny dla niego sposób.
“Kasia nie może znieść smaku i konsystencji potraw. Kiedy (Kasia) miała 9 miesięcy nic nie chciała jeść – rodzice musieli podjąć bardzo drastyczną decyzję o tym, aby podłączyć sondę do żołądka. Jest to bardzo drastyczna metoda i używa się jej w bardzo skrajnych przypadkach. Ale (Kasia) nie rosła i nie przybierała na wadze, więc rodzice byli zmuszeni podjąć taką decyzję. (Kasia) już teraz jako 2 letnia dziewczynka nie nabywała umiejętności społecznych związanych z czynnością jedzenia, tak ważnych dla pełnego uczestnictwa w codziennym życiu. Przekąski w przedszkolu, przyjęcia urodzinowe, posiłki rodzinne a nawet samo przebywaniu w kuchni z mamą, która gotuje były dla Kasi niedostępne. Dziewczynka była jedynie szczęśliwa, gdy nie uruchamiał się żaden alarm sensoryczny. Kasia jako dziecko chodziła wraz z rodzicami do wielu specjalistów, neurologów, genetyków, specjalistów od chorób metabolicznych. Szukali odpowiedzi w medycynie, a jednak nikt nie był w stanie postawić diagnozy. Wtedy mama Kasi przeczytała książkę o zaburzeniach z przetwarzania sensorycznego i rozpoznała wzorzec swojej córki – to odmieniło życie jej mamy Barbary”.
Nadwrażliwość smakowa na co dzień
Jako rodzice, którzy o swoim dzieciństwie już dawno zapomnieli, nie potrafimy zrozumieć wszystkich zachowań i reakcji naszych dzieci. Czujemy się często bezradni i nie wiemy, jak im pomóc. Jest to w pełni normalne i nie powinniśmy się za to obwiniać. Każdy z nas w najlepszy możliwy sposób odpowiada i zaspokaja potrzeby dziecka. Czasami działamy intuicyjnie, czasami potrzebujemy nieco się dokształcić. Jeśli Wasze dziecko przejawia tendencję do wybiórczego jedzenia warto dowiedzieć się więcej na temat zaburzenia zmysłu smaku. Dotyczy to zaledwie 10% dzieci urodzonych w wyniku cesarskiego cięcia (CC) lub u dzieci, u których przyjście na świat było utrudnione. Czasami myślimy „Co jest z nimi nie tak? Co ja robię źle?”
A być może Mamo pamiętasz kiedy byłaś w ciąży i po prostu nie mogłaś znieść niektórych zapachów i smaków, a nawet robiło się Ci mdło i musiałaś opuścić pomieszczenie? Tak może teraz czuć się Twoje dziecko. W wyniku zaburzeń integracji sensorycznej więcej zmysłów może nie działać prawidłowo – smak, węch, czucie w obrębie jamy ustnej i to wszystko składa się właśnie na ten brak apetytu i wybiórcze jedzenie, a także “przesadzone” reakcje dzieci (z naszego punktu widzenia) na pożywienie. Należy pamiętać, że kiedy nawet jeden z naszych zmysłów jest nadwrażliwy, może to zakłócić działanie pozostałych zmysłów.
Jak poradzić sobie z nadwrażliwością smakową u dzieci?
Mamy dla was 3 propozycje:
1. Szanuj wrażliwość: Kiedy zrozumiesz, że Twoje dziecko nie je i z powodu swojej nadwrażliwości cierpi na wielu poziomach (społecznym, emocjonalnym), o wiele łatwiej jest być akceptującym, empatycznym i cierpliwym. Może, to nie jest idealne rozwiązanie, ale wrażliwość JEST prawdziwa. Niech Twoje dziecko wie, że jesteś, że je wspierasz.
2. Wprowadź “odwrażliwianie smakowe” poprzez poznawanie nowych smaków w łagodny sposób. Zacznij od tego, co toleruje i lubi Twoje dziecko, następnie dodawaj do tego kolejne smaki – słony, gorzki, kwaśny, etc. Małymi krokami znajdziecie się w punkcie, że dziecko będzie akceptować więcej pokarmów.
3. Dowiedz się u specjalisty czy inne zmysły np. zapach również wymagają rehabilitacji.
Praca z nadwrażliwością smakową to długi proces poznawania nowych pokarmów. Idealny w tej podróży może być nasz fartuszek Get Dirty®, który świetnie sprawdza się przy nauce jedzenia, w tym BLW.